به مناسبت گشایش مدارس اول مهرماه ۱۴۰۲

تحصیل علم تحکیم مبنایی سلامت جامعه است اما با عمل و تقوا

پیامبر اسلام وقتی وارد مسجد شد دو گروه را در مسجد مشاهده کرد که گروهی مناجات با خدا و ذکر خدا می‌کردند و گروهی به گفتگوی علمی اشتغال داشتند و لذا آنحضرت در جمع گفتگوی علمی حضور یافت که گروه مناجات با خدا گفتند چرا به جمع ما نپیوستی حضرت فرمود: من برای مذاکره علمی و انتشار آن مبعوث شدم، و این افکار و عمل پیامبر خدا (ص) بیانگر این است که حیات و ممات جامعه به علم و قلم است که حضرت محمد (ص) همانا از نخستین اندیشه‌اش تعلیم و تعلم علم و هدایت مردم به کسب آن در مسجد بود، که در اسلام اولین مرکز تحصیل علم مسجد بود و لذا با گذر زمان و افزایش جمعیت تحصیل علم با مدیریت وزارت آموزش و پرورش اداره می‌شود که هیچ انسانی از حوزه این وزارت نمی‌تواند بی‌بهره باشد بلکه جملگی ملت‌ها با هر شرائطی باید از حوزه این وزارت خانه در کسب علم و دانش همت لازم را برای فراگیری ایفا نمایند که هر انسان دانا کسی است که علم دیگران را به علم خویش افزایش دهد و آنچه را که فرا گرفته است به آن عمل کند و انتشار دهد هر ملتی که انتشار کتاب آن گسترش دار است نشان از این است که آن ملت اهل کتاب و قلم و مطالعه هستند و این روند زمانی در بین توده مردم مشاهده خواهد شد که علم و ایمان را به همراه داشته باشند و آنان که در جهان درخشیدند به آنچه تحصیل داشتند تقوا و عمل و ایمان را به همراه عمل ممزوج نمودند، که همانا دانش سکوت است و گوش دادن و دیگر حفظ کردن و آنگاه عمل آن و در نهایت نشر آن است. و امروز و بلکه همیشه علم نیاز اولیه آگاهی ملت‌ها بوده است. که مهمترین علم این است که اول انسان خود را بشناسد و دوم اینکه خدای خویش را بشناسد، و سوم اینکه بداند خداوند از انسان چه انتظاری دارد و سوم اینکه بداند خداوند برای انسان چه چیزهایی ساخته است و چهارم اینکه بداند چه چیزهایی انسان را از دین خارج می‌کند، پس انسان در هر انجام کاری باید مدیریت، هدف، زمان، مکان، تقوا و ایمان داشته باشد تا بتواند به سرمنزل مقصود برسد و در غیر این صورت انسان یک زندگی نباتی خواهد داشت تا زمانیکه به مقام جایگاه انسانی علم و اطلاع لازم را نداشته، که مقام و منزلت انسان به آن و علم و دانشی است که عمل می‌کند و نه به آنچه که اندوخته و عنوان کسب کرده است، که بکارگیری علم در جایگاه حقیقی‌اش سرچشمه حیات جامعه است و منشأخیر و برکات، والدینی که به تحصیل فرزندان همت گمارند آنها هم نیز از خدمت فرزند انسان به جامعه پاداش خواهند داشت، که با این تفاسیر از شاخصترین رسالت در حفظ حقوق فرهنگی فرزندان تشویق آنها به تحصیل علم در خانواده خواهد بود که این روند همانا از خردسالی در روستای واشقان از توابع شهرستان فراهان استان مرکزی (اراک) با هدایت و تشویق والدین در مکتب خانه (فراگیری) قرآن فرزندان با قرآن آشنا می‌شدند و سپس دروس ابتدائی را نیز در مدرسه دبتسان واشقان سپری می‌نمودند و راهنمایی را در شهرستان تفرش و یا جاهائی که در فراهان امکان ادامه تحصیل بود، اشتغال می‌داشتند و بعدها نیز اشخاصی ادامه تحصیل و در نهایت به دانشگاه وارد می‌شدند.

خوشنویس: رحیم مرزداران از فعالان فرهنگی، هنری مسجد امام‌رضا (ع)  تهران ، دهکده المپیک

آری هیچ گاه نباید از هدایت و تشویق تحصیل علم فرزندان غافل شد بلکه باید همیشه آنها را به کسب علم و ایمان کمک و عزت آنها را خواست و جامعه در این مقوله انسان سهیم است و نمی‌تواند بی تفاوت باشد که باید تحصیل به علم و ایمانرا همیشه همچون نماز و غذا که تکراری است تکرار نمود و تا آخر عمر انسان نباید خود را جدای از این نعمت الهی باشد و حال همانطور که به سلامت غذا توجه دارد به سلامت شخصیت و روح و روان و اندیشه هم باید دقت کرد بلکه دقت مضاعف و در تقویت تحصیل علم مساجد هستند که بهترین نهاد برای نشر و ترویج علم و ایمان و کسب تقواست و این از همت امام جماعت مسجد است. لذا که بیش از ده سال است که دانش آموزان و یا دانشگاهیان که دست رسی به مسجد امام رضا (ع) دارند در ساعاتی به اقتضا نیز در این مسجد مطالعه و مباحثه داشته و دارند، و به لحاظ این که این مسجد با حضور مستمر امام جماعت و مؤسس آن در مسجد با جلسات گسترش یافته فرهنگی، مذهبی، اجتماعی امکان پذیر می‌باشد، و این زمانی امکان پذیر است که مسجد دارای امام جماعت فعال و وقت مطلوب خود را در خدمت مسجد و مردم بنهد که این روند ثمرات بسیاری را در جامعه اسلامی خواهد داشت و اما بر مسئولین (زمامداران است) و متمکنین که با مساعدت و حضور در مساجد باشد که اقشار دانشجو و دانش آموزان روحیات تازه‌ای و امید را در ادامه تحصیل و بعد از آن را داشته باشند، و هم چنین در جوار مسجد همچنان که اصحاب صُفّحه از محضر پیامبر بهره می‌گرفتند و رسول خدا (ص) به آنها خواندن و نوشتن می‌آموخت امروز هم این تفکر و عمل رسول خدا (ص) در جوار مسجد ضرروی و الزامی است و این عمل که مسافران و بیماران سطح کشور از اسکان مسجد استفاده می‌کنند. جملگی انتظار دارند مسجد این گونه باید باشد که اصل مسجد همین است امت اما ولی….

و اما خود نیز اگر همیشه نوجوانان و جوانان را حتی در جوار والدینشان تشویق به تحصیل علم می‌نمایم اما خود به لحاظ به بیماری صرح و تشنج که مبتلا شدم از ادامه تحصیل بازماندم و اما از مطالعه کتاب بهره گرفتم و سعی بر آن داشته آنچه را اموختم از قرآن و سخنان انبیاء و اهل بیت (ع) در توان خویش ایمان و عمل نمایم که امروز چنانچه مردم از افکار و اعمال اینجانب در سطح کشور اطلاع یا و مشاهده نمودند اول همانا لطف خدا و استعانت از انبیاء و اهل بیت (ع) می‌باشد، و دوم عمل دیده‌اند‌ و جایگاه هر انسانی هم در نزد مردم از عمل است و مردمی بودن، و ماندگاری هم به همین دو موضوع خواهد بود. و بر همین لحاظ زندگی اینجانب با مسجد و مردم مطالعه نویسندگی تلفیق شده است.

اثرگذار اگر عمر جاودان خواهی                     که مقدار زندگی هر کس به آثار است

شیخ علی واشقانی فراهانی

مؤسس و امام جماعت مسجد امام رضا